Aile işletmelerinde örgüt yapıları ile büyüme stratejileri arasındaki ilişkilerin incelenmesi üzerine bir araştırma

Abstract

Tezin amacı, aile işletmelerinde temel örgüt yapılarındaki çeşitliliği araştırmak ve söz konusu yapılar ile büyüme stratejileri arasındaki ilişkileri ortaya koymaktır. Araştırmanın kapsamı, tekstil ve tekstilin yan kolları olan konfeksiyon, örme ve dokuma gibi iş kollarında faaliyet gösteren işletmelerde çalışmakta olan alt, orta ve üst kademe yöneticileri içermektedir. Aile işletmelerinde örgüt yapıları ile büyüme stratejilerinin ölçümlenmesi üzerine tekstil sektörü referans alınarak bir anket çalışması yapılmıştır. Kolaygelen örneklem grubu oluşturulmuştur. Anket soruları büyüme stratejileri ölçeği ile örgüt yapısı ölçeği olmak üzere iki ölçekten oluşmaktadır. Anket soruları, literatür taraması neticesinde oluşturulmuş ve referans ile oluşturulmuş olan hedef kitleye iletilmiştir. Anket katılımcılarından anket sorularını 2 gün içerisinde doldurulması istenip; 87 işletmeden katılım sağlanmış, 217 yöneticiye ulaşılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistiksel yöntemleri olarak sayı, yüzde, ortalama, standart sapma kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen veriler SPSS (Statistical Package for Social Sciences) for Windows 22.0 programı kullanılarak analiz edilmiştir. İki bağımsız grup arasında niceliksel sürekli verilerin karşılaştırılmasında t-testi, ikiden fazla bağımsız grup arasında niceliksel sürekli verilerin karşılaştırılmasında Tek yönlü (One way) Anova testi kullanılmıştır. Anova testi sonrasında farklılıkları belirlemek üzere tamamlayıcı post-hoc analizi olarak Scheffe testi kullanılmıştır. Araştırmanın sürekli değişkenleri arasında pearson korelasyon ve regresyon analizi uygulanmıştır. Anket sonuçlarına göre iki ölçeğin ortalamaları farklılık arz etmektedir. Büyüme Stratejileri Genel düzeyi çok yüksek; Örgüt Yapısı Genel düzeyi yüksek olarak saptanmıştır.Büyüme stratejileri genel ve örgüt yapısı genel arasında zayıf,pozitif yönde anlamlı ilişki bulunmaktadır. Pazarda üretim pazarlama ve yeniliğe yönelik stratejiler etkileyen boyutlardan Yöneticilerin planlama çalışması düzeyi ve Yöneticilerin karar vermede yönetici etkisi düzeyi pazarda üretim pazarlama ve yeniliğe yönelik stratejiler düzeyini arttırmaktadır. Yöneticilerin işletmelerin planlama yapmama nedenleri düzeyi pazarda üretim pazarlama ve yeniliğe yönelik stratejiler düzeyini azaltmaktadır. Yeni ve büyük pazarlara yönelik stratejileri etkileyen boyutlardan Yöneticilerin planlama çalışması düzeyi yeni ve büyük pazarlara yönelik stratejiler düzeyini Yöneticilerin karar vermede yönetici etkisi düzeyi yeni ve büyük pazarlara yönelik stratejiler düzeyini arttırmaktadır. Yöneticilerin işletmelerin planlama yapmama nedenleri düzeyi yeni ve büyük pazarlara yönelik stratejiler düzeyini azaltmaktadır.İşletmelerin örgüt yapılarının büyüme stratejileri arasında önemli bir etkisi vardır.