Türkiye'de gazete sayfa tasarımının 80'li yıllardaki teknolojik dönüşümü ve Cafer Yarkent'in bu süreçteki rolü

Abstract

Bu çalışma, `basılı gazetelerin? 1980-2000 yılları arasında yaşadığı `Bilgisayarlı Tasarıma? geçiş sürecini ve bu sürecin `Gazete Tasarımı?nı nasıl etkilediğini araştırıyor. Gazetelerin `Bilgisayarlı Tasarıma Geçişleri? basın sektöründe devrim niteliğinde bir dönüşümdür. Bu dönüşümü dünyanın pek çok yerinde pek çok gazete senkronik olarak yaşamıştır. Geçişin sonunda durum, yazı işleri çalışanlarının masalarının üzerine birer bilgisayar konulmasından ibaret değildir. Bilgisayarlı Tasarıma geçiş; gazetecilerin haber kaynağından aldıkları haberi ve fotoğrafı merkeze geçme şeklini, haberin editöre gelişini, haberin sayfalardaki yerini almasını, fotoğraf ve görsellerin yerleşimini, sayfanın tasarımını, sayfanın filme, montaja, kalıba, baskıya gönderilişini, kalıbın yurtiçi ve yurtdışındaki diğer matbaalara gönderilmesini baştan aşağı değiştirmiştir. Bu değişim, bunu uygulayan gazetecinin formatında, iş yapış ve yaşam biçiminde de önemli farklılaşmalara sebep olmuştur. Çalışmanın başlığında ismi geçen Cafer YARKENT, `çekirdek ekibi? ile Türkiye?de bu değişimin startını veren ve yöneticiliğini yapan kişidir. Yakın tarihte gerçekleşmesi nedeniyle süreci yaşayanların ne mutlu ki çoğu hayattadır. Onların bilgilerine danışma ihtiyacı duyulanları ve ulaşılabilinenleri ile görüşülmüş, bilgi ve deneyimlerine başvurularak bunlar kayda geçirilmiştir. Ancak sürecin en önemli aktörü olan Cafer YARKENT'in bilgi, belge ve deneyimleri çalışmanın ana eksenine oturtulmuştur.