Nilgün Marmara ve Didem Madak şiirinin feminist bağlamda mukayeseli incelenmesi

Abstract

Türk edebiyatında şiir üzerine yapılan çalışmalar, genellikle şairlerin tek bir yönünü ortaya koymuştur. Şiire, şair bağlamında bakılması konusunda kadın şairler daha ilgi çekici bir konumda bulunurlar. Türk edebiyatındaki hâkim eril dil ve söylemle kadın şairler kategorisi oluşturularak kadınlara yönelik ilk ayrımcılık yapılmıştır. Bu bağlamda kadın şairlere yönelik eleştirilerde ciddi problemlerle karşılaşılır. Kadın şairler üzerine yapılan değerlendirmeler ve tespitler genellikle onların hayatları üzerine temellendirilmekte ve yapılan metin ile ilgili yorumlamalar eksik kalmaktadır. Kadın şairlerin şiirleri sadece annelik ve kadın duyarlığı olarak ele alınmakta ve bu da edebiyat eleştirisi alanında büyük bir boşluk oluşturmaktadır. Bu tezde Türk edebiyatının iki önemli şairi Didem Madak ve Nilgün Marmara'nın şiirlerinin, toplumsal cinsiyet farklılığını kadın bakış açısıyla sunan ve cinsiyetler arasındaki asimetrik iktidar ilişkisine, patriyarkaya dair eleştirel bir farkındalık sergileyen teori olarak da tanımlanan feminist teori bağlamında karşılaştırmalı incelenmesi umulmaktadır. Şiirlerin analizi feminist teori merkezli yapılmış olup öz yaşam öykülerinden de yararlanılmıştır. Şairlerin kadın odaklı hayata, edebiyata bakışları incelenmiş ve toplumsal cinsiyet, iktidar, beden, cinsellik, mekân gibi unsurlara bakış açıları karşılaştırılmış; ataerkil egemen sistemin doğurduğu eril dilin kadın şiiri ve poetikası üzerindeki etkileri değerlendirilmiştir.