Beyin damar hastalığı olan hastalarda baş yüksekliğinin ve trakeal aspirasyonun beyin kan akımına etkisi

Abstract

Amaç: Araştırma strok tanısı konulan hastalarda farklı baş yükseklik açılarında ve trakeal aspirasyon işlemi sırasında beyin kan akımında meydana gelen değişiklikleri Transkranyal Doppler Cihazı (TCD) ile saptayarak bu hastalarda en uygun baş yüksekliğini ve aspirasyonun hangi baş yükseklik derecesinde yapılması gerektiğini belirlemek amacıyla planlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Araştırmanın vaka grubu GATA Nöroloji kliniğinde Ekim 2002-Ağustos 2003 tarihleri arasında strok tanısı ile kliniğe yatan ve araştırma koşullarına uyan 30 hastadan, kontrol grubu da 30 sağlıklı bireyden oluşmuştur. Aspirasyon uygulaması sırasında ölçüm sadece 6 hastada yapılabilmiştir. Araştırmanın verileri TCD cihazı ile ölçüm yapılarak elde edilmiştir. Orta serebral arter (OSA) kan akım hızı ölçümleri 0,15,30,45 ve 60 derece baş yükseklik açılarında yapılmıştır.Baş yükseklikleri gonyometre ile ölçülmüştür. Aspirasyon işlemi sırasında ölçüm 15 ve 30 derecede olmak üzere 2 kez yapılmıştır.Gruplar arası karşılaştırmalar için Leveene analizi yapılmış, normal dağılıma uyan değerler için t-test, uymayan değerler için Mann Whitney U testi ,bağımlı grupların karşılaştırılmasında Wilcoxson Sign Ranks testi kullanilmistir. Bulgular: Kontrol ve çalışma grubunda baş yüksekliği arttıkça OSA kan akım hızında azalma meydana geldiği, alt grup analizleri yapıldığında baş yüksekliğinin artması ile beyin kan akım hızındaki azalmanın strok tipi açısından anlamlı olmadığı görülmüştür. Lezyonun bulunduğu tarafta OSA kan akımı daha hızlı olmakla birlikte bu durum istatistiksel olarak anlamlı düzeyde bulunmamıştır. Trakeal aspirasyon sırasında lezyonun olduğu tarafta kan akım hızı azalmıştır. Sonuç: Elde edilen sonuçlar doğrultusunda hastaların genel durumu değerlendirildikten sonra beyin kan akım hızını arttırmak için baş yüksekliği 30 dereceden aşağıda olacak şekilde yatırılması önerilmiştir.