Ekonomik Büyüme, Enerji Tüketimi, Dış Ticaret Dengesi ve Finansal Gelişme İlişkisine Grafiksel Nedensellik Testi Yaklaşımı

Abstract

Bu çalışmanın amacı, gelişmekte olan 30 ülke özelinde ekonomik büyüme ile enerji tüketimi, finansal gelişme ve dış ticareti dengesi arasındaki ilişkiyi incelemektir. Analizde LASSO ile Kesik LASSO(KLASSO) Grafiksel Granger Nedensellik(GGN) yaklaşımlarından yararlanılmıştır. Elde edilen sonuçlarda, KLASSO GGN testi ekonomik büyümeden dış ticaret dengesine doğru tek yönlü, LASSO GGN testi ise bu iki değişken arasında çift yönlü bir nedensellik ilişkisinin olduğu sonucunu vermiştir. Bununla birlikte iki testin bulgularında, nedensellik ilişkisinin finansal gelişme ile enerji tüketiminden ekonomik büyümeye doğru tek yönlü olduğu tespit edilmiştir. Ampirik bulgular enerji tüketimi-ekonomik büyüme ilişkisinde büyüme hipotezini, finansal gelişme-ekonomik büyüme ilişkisinde ise talep takipli hipotezi desteklemektedir. Buna ilaveten incelenen ülke grubu ve dönemde (1990-2019) ekonomik büyümenin dış ticaret dengesinin değişimi üzerinde etkisi olan önemli bir faktör olduğuna dair kanıtlar elde edilmiştir.